Giá cả của loại đá quý này đắt theo bội số nhân nên không phải ai cũng dễ dàng sở hữu những viên kim cương đắt tiền. Kim cương nhân tạo đáp ứng phần nào của lượng khách hàng này. Tuy nhiên đôi khi “vàng thau lẫn lộn”, nếu không khéo bạn rất dễ phải bỏ tiền ra với giá trị của kim cương thật mà lại “lậu” về một viên kim cương nhân tạo. Nghệ nhân Trần Hải đã cung cấp cho chúng ta một vài cách phân biệt:

QUAN SÁT BẰNG MẮT THƯỜNG

Độ lấp lánh: 
Nhìn xuyên qua mặt bàn, kim cương thật sẽ có độ lấp lánh hơn các chất giả kim cương. Nhìn vào Kim cương thật sẽ thấy  một khối nát vụn lấp lánh ở giữa viên kim cương rõ rệt, kim cương giả gần như không có hoặc có nhưng tụ vào tim đáy.

Tính dẫn nhiệt: 
Kim cương có tính dẫn nhiệt cao hơn bất kỳ loại đá nào, nên trong cùng một môi trường nhiệt độ, khi sờ vào ta sẽ có cảm giác kim cương mát lạnh hơn, nên áp viên đá lên môi, má hoặc những phần nào nhạy cảm của mặt để dễ kiểm tra. Khi hà hơi thổi vào kim cương thật, viên đá sẽ sáng lại (bay hơi) rất nhanh, còn kim cương giả sẽ sáng chậm lại.

Ánh sáng: 
Kim cương thật có chiết xuất ánh sáng cao vì thế nó có độ sáng rất trong, kim cương giả có ánh sáng chiết xuất ánh sáng thấp , vì vậy sẽ có màu trắng đục như có một lớp khói mỏng trên bề mặt.

Đường cắt:
Khi đặt viên kim cương ngang tầm nhìn và nhìn ngang  hai bên hoặc nhìn từ viền ta sẽ thấy rõ rệt. Kim cương giả sẽ có hai hoặc ba đường cắt ngang bên trong rất mờ.

Nước: 
Nhỏ một chút nước lên trên bề mặt viên đá, ở kim cương thật quả cầu nước sẽ lan ra rất chậm còn kim cương giả thì quả cầu nước sẽ lan ra rất nhanh.

Ma sát: 
Mài nhẹ qua giấy nhám, kim cương giả sẽ bị mờ đi, ngược lại kim cương thật thì không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, cách này được khuyến cáo là không nên lạm dụng.

QUAN SÁT BẰNG KÍNH LÚP
Kim cương rât cứng (10mohs), nhờ đó mà có đọ bóng rất cao. Khi kiểm tra giác cắt có vẻ mỏng hơn thực tế, nguyên nhân là do kim cương có độ chiết xuất cao, những chất giả khỗngó cảm quan thu ngắn tời mức độ rõ rệt như thế.

Khi quan sát qua kính lúp, đường tiếp giáp (đường viền) giữa hai giác cắt kim cương thật sắc sảo, sắc cạnh, kim cương giả có các đường tiếp giáp mờ, không sắc cạnh, bị cong  hay bo tròn.

Trên đây là vài kinh nghiệm để giúp phân biệt kim cương thật, giả bằng mắt thường hay thiết bị đơn giản. Ngày nay, với khoa học hiện đại , người ta đã chế tạo ra được máy thử kim cương rất tiện ích. Tuy nhiên, việc dùng việc dùng phương pháp đơn giản hay thiết bị hiện đại để kiểm tra kim cương đều phải chú ý đến điều kiện để việc nhận định được tốt nhất.

MÔI TRƯỜNG KHÔNG GIAN
Tốt nhất là tiến hành nhận định trong mội trường trắng chết như: tường trắng, rần nhà, mặt bàn trắng, đèn trắng…nếu không có được mội trường trắng như trên ta có thể tạo ra bằng cách làm một hộp mica trắng có 5 mặt (1 mặt đáy, 1 mặt trên, 1mặt trước 50×30 và 2 mặt hông 30×30) và một mẫu giấy trắng xếp gấp.

ÁNH SÁNG
Thường dùng đen neon có ánh sáng trắng mạnh. Nếu dùng ánh sáng ban ngày để nhận định thì thì chỉ nên dùng ánh sáng ở cửa sổ phía bắc hoặc phía nam.

Không nên dùng ánh sáng mặt trời để nhận định lúc quá sớm (trước 9h am) hay quá trễ sau (16h pm). Bởi vì khúc xạ của khí quyển trong các khoảng thời gian đó làm cho ánh sáng  dư màu  đỏ sẽ ảnh hưởng đến kết quả nhận định. Nhận định kim cương bằng ánh sáng trời vào lúc 10am và 14h pm là tốt nhất.

Tất nhiên thời gian nhận định còn tuỳ thuộc vào mùa, vùng, miền, thời tiết của quốc gia và khu vực khác nhau.

nguồn Châu Khê
Kiến thức vàng vật chất