Thơ

Đại Nam quốc sử diễn ca - XV. Nhà Mạc (1527-1592)  - Lê Ngô Cát & Phạm Đình Toái  - Thơ

08/01/2015 08:17
Lượt xem 24145

xv. Nhà Mạc (1527 - 1592)

1. Ngoại-giao và nội-chính của Mạc-Đăng-Dung

Mạc rầy rõ mặt tiếm-cường,
Thăng-long truyền nước, Nghi-dương dựng nhà.
Dỗ người lấy vẻ vinh-hoa,
Nhưng lòng trung-nghĩa ai mà sá theo.
Cầu phong sai sứ Bắc-triều,
Dâng vàng, nộp đất nhiều điều dối Minh.
Lê-thần có kẻ trung-trinh,
Trịnh-Ngung sang đến Bắc-đình tỏ kêu.
Minh tham lễ hậu của nhiều,
Phụ tình trung-nghĩa, quên điều thị-phi.
Đăng-Dung thỏa chước gian-khi,
Tuổi cao rồi lại truyền về Đăng-Doanh.
Mã giang đầu xướng nghĩa-thanh,
Gần xa đâu chẳng nức tình cần-vương.
Được thua mấy trận chiến-trường.
Nghìn-thu tiết-nghĩa đá vàng lưu-danh.

2. Nguyễn-Kim khởi-nghĩa phù Lê

Cành Lê có độ tái-vinh,
Xui nên tá-mệnh trời sinh thánh-hiền.
Đức vua Triệu-tổ ta lên,
Cất quân phù-nghĩa giúp nền trung-hưng,
Sầm-châu ỷ thế nguồn rừng,
Mười năm khai-thác mấy từng nước non,
Dù khi đỉnh-tộ suy mòn,
Cương-trù chưa nát vẫn còn tôn Lê.
Trang-tông lưu-lạc tìm về,
Chia binh Thúy đả, mở cờ Ai-lao.
Lôi-dương một trận binh giao,
Phá tan nghịch đảng tiến vào Nghệ-an
Cỏ hoa mừng rước xe loan,
Thổ-hào ứng nghĩa dân-gian nức lòng,
Tây-đô quét sạch bụi hồng,
Dặm-tràng thẳng trỏ ngọn đòng tràng-khu
Hẹn ngày vào tới Đông-đô,
Một hai thu-phục cơ-đồ thủa xưa.
Độc sao hàng-tướng tiến dưa!
Trước dinh Ngũ-trượng bỗng mờ tướng-tinh.

3. Trịnh-Kiểm tiến quân ra Bắc

Tiếc thay công-nghiệp thùy-thành,
Dể cho Trịnh-Kiểm thay mình thống quân
Sáu năm vừa hội hanh-truân,
Đỉnh-hồ đâu đã đến tuần mây che.
Trung-tông nhờ cậy dư-uy,
Mạc-thần mấy kẻ cũng về hiệu-trung.
Biện-dinh quân mạnh, tướng hùng,
Bốn phương hào kiệt nức lòng y-quang.
Đông-kinh trỏ ngọn việt vàng,
Phúc-Nguyên Mạc-chúa chạy sang Kim-thành.
Thần-phù thuyền-giã lênh-đênh,
Lại còn Kính-Điển đeo tình quấy trêu.
Quan-binh theo ngọn thủy-triều,
Duyên-giang một trận, nước bèo chảy tan.
Anh-tông nối nghiệp gian-nan,
Tây-đô một giải giang-san cõi nhà.
Mạc vào xâm-nhiễu Thanh-hoa,
Thái-sư Trịnh-Kiểm lại ra tiễu-bình.

4. Nguyễn-Hoàng vào Hóa-Châu

Hóa-châu có đất biên-thành,
Bốn bề sơn-hải trời dành kim-thang.
Trịnh-công tâu với Lê-hoàng,
Chọn người ra giữ một phương thành dài.
Bản triều Thái-tổ hùng-tài,
Gióng cờ ra trấn cõi ngoài từ đây.
Việt-mao khi đã đến tay,
Hoành-sơn một giải mới gây cơ-đồ.

5. Trịnh Mạc phân-tranh

Mặt trong đành đã khỏi lo,
Trịnh-công chuyên ý trì-khu cõi ngoài.
Quận Gia, quận Định mấy người,
Hưng, Tuyên binh-hợp các nơi thêm dầy.
Mạc dần suy yếu từ nay,
Vận Lê xem đã đến ngày trùng-hanh.
Đem quân về giữ Tây-kinh,
Bể Thanh lại lặng tăm kình như không.
Nhân khi Mậu-Hợp ấu-trùng,
Mở đường Phố-cát, qua sông Bồ-đề.
Mạc vào, quân lại rút về,
Mạc lui, quân lại bốn bề kéo ra.
Tuyết-sương trăm trận xông-pha,
Trịnh-Công vì nước cũng đà cần-lao.

6. Trịnh-Tùng chấp chính

Tuổi già vừa giải tiết-mao,
Con là Trịnh-Cối lại vào đổng-nhung.
Kiêu-hoang quen thói con dòng,
Binh quyền lại để Trịnh-Tùng thay anh,
Cối, Tùng một gốc đôi cành,
Vinh-khô đã khác, ân-tình cũng khuê,
Anh em mâu-thuẫn hai bề,
Thừa cơ Mạc lại kéo về nội-xâm.
Mạc lui, Tùng mới manh-tâm,
Ngoài trương thanh-thế, trong cầm quyền-cương.
Lại mưu tàn-hại trung-lương,
Vàng đưa ngoài cửa, búa trương dưới màn.
Tạ-tình phụ tấm niềm-đan,
Đem Lê-Cập-Đệ giết oan nỡ nào!
Bằng không nổi trận ba-đào,
Để cho xa-giá chạy vào Nghệ-an.
Giá-điền vừa mới hồi-loan,
Lôi-dương đã nổi tiếng oan giữa vời.
Thế-tông con thứ nối đời,
Trịnh-Tùng phù-lập cùng loài giả-danh.

7. Trịnh-Tùng diệt Mạc

Cõi ngoài giặc Mạc tung-hoành,
Bắc-hà cát-cứ mấy thành nhân-dân.
Giáng uy nhờ có lôi-thần,
Nhân khi Mậu-hợp đến tuần thiên-tru
Mạc-thần mấy kẻ vũ-phu,
Sao mai lác-đác, lá thu rụng-rời.
Xuất binh vừa gặp cơ trời,
Đường ghềnh len-lỏi ra ngoài Thiên-quan.
Tràng-khu một lối duyên-san,
Huyện-châu gió lướt, Tràng-an lửa nồng.
Bỏ thành, Mạc chạy qua sông,
Đuổi sang Phượng-nhỡn đường cùng mới thôi,
Kể từ Ngụy Mạc tiếm ngôi,
Năm đời truyền kế sáu mươi năm chầy.
Trần-ai quét sạch từ rày,
Về kinh ban yến, tiệc bầy thưởng công.

Các tác phẩm khác

Ghét yêu nầy  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:45
Lượt xem 28740
anh đến bên nầy
khi chiều nghiêng nắng
hờn dỗi vội bay
lòng hết chơi vơi

Hoang vu  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:45
Lượt xem 15696
sao xoay lưng để tình hanh hao nắng
sao khép cười để hồn đẫm hoang vu
buồn sũng cay đôi mắt trĩu sương thu
lòng chua chát ôi phôi pha nhanh đến

Hồi tưởng  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:44
Lượt xem 18105
Đi xa rồi nghĩ chuyện xưa vẫn rét
bao năm rồi mà cũng hãy còn rung
vẫn nhớ thương nhưng khiếp đảm vô cùng
sầu vẫn đó nhưng không quên kỷ niệm

Hương còn thoảng  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:44
Lượt xem 20514
Xuân chưa qua sao ve sầu khảy nhạc
chiều chưa tàn nhưng giá đã vào tim
xuân sắp đi nhưng nụ vẫn im lìm
tình duyên đã lỡ làng đôi cánh xếp

Khúc tình thu  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:43
Lượt xem 22184
Thu đã đến rồi
sao vẫn còn
ngàn mây xa cách
Thu đã đến rồi

Lần cuối  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:41
Lượt xem 20206
lần cuối môi tìm môi
lệ dâng nhòa mắt tôi
giờ đây đường vắng bóng
chỉ còn một mình tôi

Lặng nhớ  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:41
Lượt xem 17728
cát biển im lìm đón gót em
dấu chân nho nhỏ gợi êm đềm
gió vi vu thổi hồn theo sóng
hương tình thoang thoảng rối tim thêm

Luyến lưu  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:40
Lượt xem 20371
Anh gửi đến em một cánh hồng
Nhửng ngày em vắng trống mênh mông
Hương em thoang thoảng từ ký ức
Quyện với gió sầu lúc cuối đông

Man mác 2  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:38
Lượt xem 16590
chiều tím em tôi
bên đường phố vắng
hẹn cùng nắng vương
sầu giăng khắp ngỏ
lệ vẫn chưa nhòa

Mong manh tình sầu  - Thăng Trầm - Thơ

19/12/2014 16:37
Lượt xem 17252
Về đi anh em buồn như thu khóc
những giận hờn theo hạ đã trôi qua
ở phương xa tình có nghĩ đến nhà
trong giọt nă'ng áo cô đơn em khoác

Hiển thị 811 - 820 tin trong 2286 kết quả