Thơ

Tế Hanh (1921-2009) - Tiểu sử và Sự nghiệp  - goldonline.vn  - Thơ

27/12/2014 14:19
Lượt xem 25170

nguồn : http://vi.wikipedia.org

Tế Hanh (1921 - 2009), tên thật là Trần Tế Hanh [1]; là một nhà thơ Việt Nam thời tiền chiến.

Tiểu sử

Ông sinh ngày 20 tháng 6 năm 1921 tại làng Đông Yên, phủ Bình Sơn; nay là xã Bình Dương, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.

Cha ông là Trần Tất Tố, làm nghề dạy học và làm thuốc. Ông có bốn anh em, trong đó người em út là nhạc sĩ Trần Thế Bảo.

Thuở nhỏ, ông học ở trường làng, trường huyện. Năm 15 tuổi, ông ra học tại trường Khải Định (tức Quốc Học Huế).

Sẵn tính ham thích thơ, lại được thi sĩ Huy Cận "chỉ vẽ"[2], nên Tế Hanh bắt đầu sáng tác. Năm 1938, 17 tuổi, ông viết bài thơ đầu tiên: "Những ngày nghĩ học".

Sau đó, ông tiếp tục sáng tác, rồi tập hợp thành tập thơ Nghẹn ngào. Năm 1939, tập thơ này được giải khuyến khích của Tự Lực văn đoàn.

Năm 1941, Tế Hanh và thơ của ông ("Quê hương", "Lời con đường quê", "Vu vơ", "Ao ước") được Hoài Thanh và Hoài Chân giới thiệu trong cuốn Thi nhân Việt Nam (xuất bản năm 1942).

Tháng 8 năm 1945, Tế Hanh tham gia Việt Minh, tham gia công tác văn hóa, giáo dục ở Huế, Đà Nẵng; và là Ủy viên giáo dục trong ủy ban lâm thời thành phố Đà Nẵng, sau khi Cách mạng tháng Tám thành công,

Từ năm 1949 cho đến năm 1954, ông ở trong Ban phụ trách Chi hội Văn nghệ Liên khu V.

Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ, 1954, ông tập kết ra Bắc, công tác ở Hội Văn nghệ. Năm 1957, Hội nhà văn Việt Nam thành lập, Tế Hanh tham gia Ban Biên tập tuần báo Văn của Hội, và nhiều năm, ông còn là Ủy viên chấp hành và Ban thường vụ của hội.

Năm 1996, ông được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt I[3]

Vào những năm 80, ông bị đau mắt và mắt ông mù dần. Từ đó ông bệnh liệt giường lúc mê lúc tỉnh. Ông qua đời vào lúc 12 giờ ngày 16 tháng 07 năm 2009 tại Hà Nội sau nhiều năm chống chọi với căn bệnh xuất huyết não [4].

Tác phẩm chính

  • Nghẹn ngào (1939)
  • Hoa niên (1945)
  • Lòng miền Nam (1956)
  • Chuyện em bé cười ra đồng tiền (1960)
  • Hai nửa yêu thương (1967)
  • Khúc ca mới (1967)
  • Đi suốt bài ca (1970)
  • Câu chuyện quê hương (1973)
  • Theo nhịp tháng ngày (1974)
  • Giữa những ngày xuân (1976)
  • Con đường và dòng sông (1980)
  • Bài ca sự sống
  • Tuyển tập Tế Hanh (tập I-1987)
  • Thơ Tế Hanh (1989)
  • Vườn xưa (1992)
  • Giữa anh và em (1992)
  • Em chờ anh (1993)
  • Tuyển tập Tế Hanh (tập II-1997)

Ngoài thơ, Tế Hanh còn dịch nhiều tác phẩm của các nhà thơ lớn trên thế giới, viết tiểu luận phê bình văn học, thơ thiếu nhi.

Giải thưởng

  • Giải thưởng văn học Tự lực văn đoàn năm 1939.
  • Giải thưởng Phạm Văn Đồng do Hội Văn nghệ Liên khu V tặng.
  • Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật đợt I (1996)[5]

Thành tựu nghệ thuật

Tế Hanh là nhà thơ khá nổi tiếng, sáng tác cùng thời với Thế Lữ, Xuân Diệu, Huy Cận...và là một trong ba thi sĩ sinh quán tại Quảng Ngãi nổi danh ngay từ trước năm 1945: Nguyễn Vỹ, Bích Khê, Tế Hanh.

Trích một số nhận xét viết về thơ của ông:

"Tế Hanh có rất nhiều hứa hẹn trở nên một thi sĩ có tài, ông có một linh hồn rất phong phú, có những rung động rất sâu sắc; và để diễn tả tâm hồn, ông có đủ nghệ thuật và cách đặt tìm câu chữ"[6].
  • Nhà phê bình văn học Hoài Thanh và Hoài Chân:
"Tế Hanh là một người tinh lắm, Tế Hanh đã ghi được đôi nét rất thần tình về cảnh sinh hoạt chốn quê hương. Người nghe thấy được cả những điều không hình sắc, không thanh âm như mảnh hồn làng, trên cánh buồm giương, như tiếng hát của hương đồng quyến rũ, con đường quê nho nhỏ. Thơ Tế Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi"...[7]
"Trong thơ Việt Nam tiền chiến, ông chưa bao giờ tạo được một sự hấp dẫn lạ lùng như Hàn Mặc Tử hoặc Nguyễn Bính, cũng không có lúc nào làm chủ thi đàn như Thế Lữ hoặc Xuân Diệu. Nhưng ông vẫn có chỗ của mình. Tập "Nghẹn ngào" từng được giải thưởng Tự Lực văn đoàn. Từ sau 1945, ông vẫn làm thơ đều đều, những tập thơ mỏng mảnh, giọng thơ không có gì bốc lên nồng nhiệt, nhưng được cái tình cảm hồn nhiên, và tập nào cũng có một ít bài đáng nhớ, khiến cho ngay sau Tố Hữu, Chế Lan Viên, Xuân Diệu người ta nghĩ ngay đến Tế Hanh" [8].
"Ngay từ lúc xuất hiện trong phong trào Thơ Mới, thơ Tế Hanh đã là hiện tượng vì sự "mộc mạc, chân thành", vì sự "trong trẻo, giản dị như một dòng sông" [9].

chú thích

Các tác phẩm khác

Ngày mai không có mặt trời  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:47
Lượt xem 20697
Tác giả: Đỗ Hồng (Dohuhong)

Ngày mai tới bầu trời đầy bụi cát
Nhìn quanh ta không còn bóng loài người
Bởi tình người lâu ngày rồi cũng mất
Còn hận thù làm đất lở sông trôi

Nữ hoàng của các nữ hoàng trời sao  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:47
Lượt xem 18091
Tác giả: Lâu Văn Mua

Em như là hoa chẳng son hồng cánh phấn
Vẫn thiên hương quốc sắc
Với anh em là mĩ nhân tuyệt đại
Em như hòn lửa đưa anh vào thế giới loài chim bay

Sao mãi chỉ yêu  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:45
Lượt xem 17404
Tác giả: Nguyên Đỗ

Sao mãi chỉ yêu có một người
Chân trời góc bể chốn xa xôi
Người thương tri kỷ không hay biết
Nỗi nhớ hắt hiu xâu xé đời

Tình yêu và phước hạnh  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:44
Lượt xem 17585
Tác giả: Tiểu Minh Ngọc

Cầu xin Chúa của muôn loài,
Ban cho bạn thấy, sáng ngời Ơn Cha,
Xin cho bạn thấy bao la,
Tình yêu thương đó, vượt xa ý đời,

Tôi khách đa tình ...  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:43
Lượt xem 18640
Tác giả: Cành Cong

Tôi khách đa tình, Em giai nhân
Nghĩa là tiền kiếp đã nợ nần
Có khi ... Tôi : gã xây hồ nguyệt
Một thuở vay Em ... nợ rửa chân Tôi khách đa tình, Em giai nhân Nghĩa là tiền kiếp đã nợ nần Có khi ... Tôi : gã xây hồ nguyệt Một thuở vay Em ... nợ rửa chân

Trái tim tôi  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:41
Lượt xem 28129
Tác giả: Vietnam

Trái tim tôi có cánh
Sợ cùm gông ngục tù
Nỗi buồn thường xa lánh
Tung trời mây lãng du

Tứ phương hành hay Tống khứ hành  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:40
Lượt xem 9710
Tác giả: Vũ Đình Trường

(phóng họa "Tống biệt hành" của nữ sĩ Vi Khuê.
"Tống biệt hành" cũng là tựa đề một bài thơ của Thâm Tâm)

Vuông tròn ước mơ  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:38
Lượt xem 19274
Tác giả: ThanhThanhsingle. Nguyễn Thanh Thanh

Thời gian thấm thoát cứ trôi
Chậm, mau người nghĩ vun bồi hay không ?
Tốn tiền hay phải mất công
Để mà đánh đổi màu hồng tương lai

Thơ Tuệ Sỹ hay những đêm dài heo hút  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:37
Lượt xem 9676
Tác giả: Tuệ Sỹ

Khởi đầu của cuộc lữ: Lúc ấy là cuối hè 1976, tôi đưa anh Tuệ Sỹ đi Vạn Giã để anh khởi sự một cuộc đời mới; Anh đi tìm rừng để làm rẫy. Dù từ Nha Trang đi Vạn Giã đường quốc lộ rất bằng phẳng, lại chỉ khoảng chừng 60 cây số, nhưng tôi có linh cảm rõ rệt rằng đây sẽ là chuyến đi gian nan và nguy hiểm nhất của đời anh.

Anh là người đến sau  - Thâm Tâm - Thơ

19/12/2014 15:34
Lượt xem 14208
Tác giả: Thi Hạnh

Có một người em chưa nhắc cùng anh
Vì thật sự em không hề muốn nhắc
Như chuyến tàu vội đi trong khoảnh khắc
Rất thản nhiên và cũng rất tình cờ Có đôi lần em vẫn ở trong mơ Thầm khe khẽ nhắc tên người ấy...

Hiển thị 761 - 770 tin trong 2187 kết quả